Tartrazyna w przemyśle spożywczym oznaczona jest symbolem E102. Znana jest również jako żółcień spożywcza 5. Służy do zabarwiania żywności na żółto, jednak często też wykorzystywana jest do barwienia produktów spożywczych na inne kolory. Wówczas łączy się tartrazynę z innymi pigmentami. Jak się jednak okazuje, nie pozostaje ona bez wpływu na organizm człowieka. Co więcej, niektóre kraje zakazały stosowania tego dodatku w produktach spożywczych. Kontrowersje wzbudza też potencjalna rakotwórczość składnika. Z tego artykułu dowiesz się, czy obawy konsumentów są słuszne.
E102 – co to jest?
E102, czyli tartrazyna to związek chemiczny, po raz pierwszy otrzymany przez niemieckiego chemika w Johanna Heinricha Zieglera w 1884 roku. Na początku służyła w celu barwienia tkanin. Obecnie jej zastosowanie jest o wiele szersze. E102 występuje w postaci rozpuszczalnego w wodzie pomarańczowego proszku. Właściwościami barwnika są wysoka odporność na działanie światła, temperatury i tlenu.
Tartrazyna – gdzie występuje ten barwnik?
W sklepach spożywczych znajdziemy wiele produktów zawierających E102. Są to przede wszystkim płatki śniadaniowe, sery, napoje bezalkoholowe i alkohole kolorowe. Barwnik jest dodawany to wyrobów cukierniczych i piekarniczych, słodyczy, galaretek i innych deserów, sosów, dżemów i musztard. Występuje nawet w gumach do żucia. Jednak tartrazyna to nie tylko barwnik spożywczy. Stosuje się ją także w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Można znaleźć ją w produktach takich jak płyny do płukania ust, pasty do zębów( więcej informacji w tematach zębów na https://dentinfo.pl/ ), szampony, odżywki, żele pod prysznic, szminki, podkłady. Ponadto barwi się nią domowe środki chemiczne, mydła, niektóre leki, witaminy i suplementy diety.
E102 w żywności – szkodliwość
Tartrazyna jest powszechnie stosowana do produkcji żywności. Mimo to wokół tego żółtego barwnika jest wiele kontrowersji. Przede wszystkim dlatego, że jest to barwnik syntetyczny. Jak wspomnieliśmy wcześniej, dodatek ten nie jest obojętny dla zdrowia człowieka. Może wywoływać reakcje alergiczne, co zostało potwierdzone badaniami. Działania niepożądane mogą obejmować pojawienie się pokrzywki, obrzęku języka, warg, szyi, jak i wysypkę w wyniku alergii kontaktowej, jeżeli używano kosmetyków z dodatkiem tego barwnika.
Dzienne spożycie tartrazyny
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) poddał ponownej ewaluacji barwnik E102. Pierwotnie dzienne spożycie tartrazyny zostało wskazane przez Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA) oraz Komitet Naukowy UE ds. Żywności (SCF) na poziomie 0-7,5 mg/kg masy ciała (ADI). EFSA w swojej analizie wzięła pod uwagę wyniki kilku nowych badań. Na tej podstawie ustalono, że nie ma powodu do zmiany poziomu dziennego spożycia 7,5 mg/kg masy ciała.
Nadpobudliwość u dzieci
Jedno z badań wykazało, że ekspozycja na mieszanki, w których znajduje się żółcień żywnościowa 5, może wywoływać niepożądane skutki uboczne u dzieci w postaci zwiększonej nadpobudliwości i problemów z koncentracją uwagi.
Rakotwórczość
Według EFSA, badania nad rakotwórczością E102 dały wynik negatywny. Brano tutaj również pod uwagę zaobserwowaną w badaniach nad myszami migrację jądrową DNA, która według komisji nie powoduje rakotwórczości i nie stanowi podstawy do zmiany poziomu dziennego bezpiecznego spożycia.
Reakcje alergiczne
Jak wcześniej wspomnieliśmy, u osób wrażliwych, ekspozycja na tartrazynę może prowadzić do pojawienia się reakcji alergicznych. Warto jednak pamiętać, że takie nietolerancje mogą pojawić się również w wyniku spożycia żywności z tartrazyną w granicach bezpiecznej dawki.
Tartrazyna a ciąża
Skutki ekspozycji na sztuczne barwniki spożywcze w okresie prenatalnym pozostają niewiadomą. Jednakże w drodze badań nad szczurami ustalono, że dodatki te nie pozostają bez wpływu na potomstwo, narażone na ekspozycję w czasie ciąży. Trudno jednak potwierdzić, że wyniki badań będą miały odzwierciedlenie w przypadku ludzi. Jeżeli zaś chodzi ściśle o E102, również w wyniku badań nad szczurami narażonymi na dawki tartrazyny w okresie ciąży nie zaobserwowano negatywnego wpływu na rozwój płodów.
Źródła:
Zobacz także:
- E124, czyli czerwień koszenilowa: zastosowanie i wpływ na zdrowie
- E150d (karmel amoniakalno-siarczynowy): w jakiej żywności występuje ta substancja? Czy należy go unikać?
- E133 (błękit brylantowy FCF) to szkodliwy dodatek do żywności. Sprawdź, co musisz o nim wiedzieć!
- E110, czyli żółcień pomarańczowa – zastosowanie, szkodliwość, skutki uboczne
- E129 – szkodliwa czerwień allura i jej zastosowanie