Związki chemiczne są nieodłącznym elementem naszego świata. Substancje te nie tylko znajdują się w żywych organizmach, ale są chętnie wykorzystywane w przemyśle. Wyróżniamy blisko 65 milionów różnych związków, które różnią się od siebie zarówno budową chemiczną, jak i sposobem wytwarzania, właściwościami i wpływem na ludzki organizm. W tym artykule przyjrzymy się kwasowi cytrynowemu (E330). W branży spożywczej substancja zwana jest pod nazwą popularnego kwasku cytrynowego. Czy związek chemiczny E330 jest bezpieczny dla zdrowia? W jakich produktach spożywczych można go znaleźć? Sprawdźmy to!
Czym jest E330 i gdzie występuje?
Związek chemiczny o symbolu E330 to popularny przeciwutleniacz, który wspiera naturalny mechanizmy obronne ludzkich komórek. Jego naturalnym źródłem występowania są organizmy żywe i owoce cytrusowe. Na skalę przemysłową wytwarzany jest przez nietoksyczne grzyby pleśniowe. Kwas cytrynowy bierze udział w przemianach chemicznych, które zachodzą w ludzkim organizmie, dlatego jest substancją pożądaną i potrzebną.
Jak otrzymywany jest kwas cytrynowy E330?
Naturalnym pochodzeniem kwasu cytrynowego są wyżej wspomniane owoce cytrusowe. Początkowo był on więc wydobywany wyłącznie z soku z cytryn czy limonek. Dopiero w 1917 roku odkryto, że E330 może być wytwarzany przez kultury pleśni z wykorzystaniem kukurydzy. Szczepy grzybów Aspergillus Niger z wykorzystaniem cukrów (glukozy, sacharozy, fruktozy, skrobi lub melasy) są zdolne do produkcji kwasku cytrynowego.
Właściwości kwasku cytrynowego
E330 jest naturalnym kwasem organicznym z grupy hydroksykwasów karboksylowych. Stosowany jest przede wszystkim jako regulator kwasowości oraz przeciwutleniacz i jest jednym z najczęściej dodawanych substancji do produktów żywnościowych. Szerokie zastosowanie kwasku cytrynowego wynika z jego właściwości, takich jak:
- regulacja pH;
- hamowanie utleniania witamin;
- blokowanie enzymatycznego brązowienia owoców i warzyw (np. obranych jabłek);
- zwalczanie bakterii w świeżych i przetworzonych produktach.
E330 ma kwaśny smak. Jego zamiennikiem może być kwas octowy, jednak z uwagi na charakterystyczny zapach nie jest powszechnie stosowany.
Zastosowanie kwasu cytrynowego
Kwas cytrynowy znajduje zastosowanie w przemyśle. Jest używany w wielu branżach, takich jak:
- farmaceutycznej;
- kosmetycznej;
- metalurgicznej.
Pełni funkcje stabilizujące w lekach, reguluje pH, a w połączeniu z węglanami wykazuje właściwości musujące. Jest chętnie wykorzystywany do produkcji środków czyszczących, kremów rozjaśniających skórę, wybielaczy do paznokci i płukanek do włosów. Stosowany jest także do odkamieniania (np. czajnika) i czyszczenia monet. Odgrywa również ważną rolę w metabolizmie człowieka, ponieważ jest jednym z istotnych produktów biorących udział w cyklu Krebsa.
Spożywczy regulator kwasowości – E330 w gospodarstwie domowym
Kwas cytrynowy to związek, który jest chętnie wykorzystywany jako dodatek do żywności. Można go kupić w każdym sklepie spożywczym. E330 dba o prawidłowe pH produktu i spowalnia reakcje utleniania, dzięki czemu wydłużona zostaje przydatność pożywienia. Kwasek cytrynowy przedłuża więc trwałość produktów, zapobiega psuciu się żywności i pomaga zachować ich właściwą barwę. Wśród produktów zawierających E330 wyróżniamy m.in.:
- produkty nieprzetworzone;
- pokrojone owoce;
- sałatki owocowe i warzywne;
- przetwory owocowe, mięsne i rybne;
- sosy;
- desery mleczne;
- serki topione;
- wyroby cukiernicze;
- napoje;
- konserwy.
Szkodliwość kwasku cytrynowego
Zjawisko powstawania kwasu cytrynowego jest całkowicie naturalne. E330 posiada funkcję regulatora kwasowości. Celem stosowania w produktach jest także opóźnienie rozwoju drobnoustrojów. WHO przyznało kwasowi cytrynowemu status GRAS, co oznacza, że jest to substancja bezpieczna. Należy jednak pamiętać, że nadmierne spożycie może przyczynić się do erozji szkliwa zębów. E330 w dużych dawkach może także powodować zaburzenia gospodarki wapniowej w organizmie. Może również wywoływać podrażnienie oczu.
Kwas cytrynowy jest niezwykle cenioną i chętnie stosowaną substancją. Wykorzystywana jest w wielu gałęziach przemysłu, jednak najpopularniejszym zastosowaniem jest branża spożywcza. Ze względu na kwaśny smak praktycznie niemożliwe jest jej przedawkowanie.
Zobacz także:
- E260 – kwas octowy, etanowy. Poznaj najważniejsze właściwości, zastosowanie i szkodliwość związku chemicznego!
- E300 – czy kwas askorbinowy jest bezpiecznym dodatkiem do żywności? Poznaj właściwości i wpływ na zdrowie witaminy C!
- E385 – czym jest sól wapniowo-disodowa (EDTA), czyli częsty składnik majonezów? Poznaj zastosowanie i wpływ na zdrowie!
- E200 – kwas sorbowy: właściwości, zastosowanie, szkodliwość
- E575, czyli substancja wspomagająca utrzymanie pożądanej kwasowości produktu. Czy może również być szkodliwa?
