Dodatki do żywności są powszechnie stosowane przez producentów artykułów spożywczych. Jedne mają przedłużyć trwałość produktów żywnościowych, a inne poprawić walory estetyczne, smakowe i zapachowe. Właściwości niektórych związków pozwalają na zwiększenie wydajności produktu, a nawet wzrost jego wagi. Trifosforany (E451) to związki syntetyczne chętnie stosowane w branży spożywczej oraz innych gałęziach przemysłu. Jakie korzyści wynikają z dodawania trifosforanów do żywności? Czy produkty z zawartością E451 są szkodliwe? W jakich artykułach mogą znaleźć się trifosforany? Sprawdźmy to!
Czym są trifosforany (E451)?
Trifosforany (E451) pod względem budowy chemicznej są solami sodowymi lub potasowymi kwasu fosforowego. Otrzymywane są podczas reakcji chemicznej kwasu fosforowego z węglanami lub wodorotlenkami. Odbywa się ona przez ogrzanie fosforanu disodowego lub dipotasowego z fosforanem sodowym lub potasowym. Wyróżniamy dwie formy chemiczne trifosforanów stosowanych jako dodatki do żywności:
- E451i – trifosforan pentasodowy;
- E451ii – trifosforan pentapotasowy.
Związki o symbolu E451 należą do grupy emulgatorów i wykazują działanie wiążące, buforujące, stabilizujące i emulgujące.
Właściwości trifosforanów
Syntetyczne związki chemiczne mogą działać na wielu płaszczyznach. Trifosforany (E451) wykazują zdolność do zatrzymywania wody. Dzięki tym właściwościom są chętnie wykorzystywane w branży spożywczej jako dodatek do produktów mięsnych. W połączeniu z solą kuchenną (chlorkiem sodu) trifosforany pozwalają zmniejszyć jej zawartość w końcowym produkcie spożywczym. Służą także do przedłużenia trwałości i świeżości żywności.
E451 – zastosowanie w przemyśle
Trifosforany to związku o dość szerokim spektrum działania. Charakteryzują się właściwościami chelatującymi. Polega to na zdolności do chemicznego wiązania się z innymi składnikami. W ten sposób mogą poprawiać konsystencję i wygląd produktu. Mogą też regulować lepkość i przeciwdziałać odbarwianiu się kosmetyków. Emulgator E451 jest więc wykorzystywany do produkcji:
- detergentów do prania;
- środków do zmiękczania wody;
- odtłuszczaczy;
- barwników;
- past do zębów.
Ponieważ trifosforany doskonale wiążą wodę i utrzymują świeżość produktów, są częstym dodatkiem karm dla zwierząt domowych.
Trifosforany w produktach spożywczych
Związki o symbolu E451 najczęściej znajdują zastosowanie w produktach mięsnych. Ich dodatek pozwala poprawić strukturę mięsa, utrzymać kolor oraz zmniejszyć straty podczas gotowania. Zwiększają także wydajność produktu. Co więcej, trifosforany pomagają zmniejszyć ilość wody po rozmrożeniu oraz utrzymać dobrą kondycję i jędrną strukturę mrożonych artykułów spożywczych. Symbol E451 możesz znaleźć na etykiecie:
- gotowych dań (np. gołąbki, bigos, leczo);
- zup typu instant;
- parówek;
- gotowych szynek;
- kiełbas;
- mielonek;
- pasztetów;
- salami;
- sałatek;
- paluszków krabowych (surimi);
- mrożonych ryb i owoców morza.
Szkodliwość E451
Na temat szkodliwości związku E451 opowiedziała się Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA). Instytucja wpisała trifosforany na listę GRAS, czyli substancji powszechnie uznanych za bezpieczne. Ponadto Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) orzekł, że substancje te charakteryzują się bardzo niską toksycznością i brakiem działania mutagennego czy rakotwórczego. Dla całej grupy fosforanów (trifosforanów, difosforanów, polifosforanów, fosforanu wapnia i fosforanu potasu) zostało ustalone dopuszczalne dzienne spożycie (ADI). Wynosi ono maksymalnie 40 mg na każdy kilogram masy ciała.
E451 są substancją bezpieczną i nie powodują skutków ubocznych. Należy jednak pamiętać, że trifosforany zawierają fosfor, którego dostarczamy dość sporo wraz z codzienną dietą. Nadmiar fosforu może utrudnić wchłanianie się innych ważnych składników mineralnych.
Zobacz także:
- E339 – fosforan sodu. Poznaj najważniejsze funkcje, zastosowanie i wpływ na zdrowie!
- E385 – czym jest sól wapniowo-disodowa (EDTA), czyli częsty składnik majonezów? Poznaj zastosowanie i wpływ na zdrowie!
- E452 – czym są polifosforany, jakie mają właściwości, gdzie znajdują zastosowanie i czy są bezpieczne? Sprawdźmy to!
- E412 (Guma guar) – właściwości, zastosowanie, szkodliwość oraz wpływ na zdrowie. Poznaj najważniejsze informacje!
- E435 – Monostearynian polioksyetylenosorbitolu (polisorbat 60). Poznaj właściwości, zastosowanie i wpływ na zdrowie!
